استادراهنما:حجت الاسلام والمسلمین محمد رضا تويسركاني

استادمشاور: حجت الاسلام والمسلمین محمد تقي سبحاني نيا

محقق: حوریه روشنی دوست(6/7/93)

چکیده

انسان دارای دو بعد مادی و معنوی است و بر این اساس دارای دو نوع حیات نیز می­باشد؛ که مبنای همه جهت­گیری­های او درحیاتش اعم از مادی و معنوی را مبانی عقیدتی وی تشکیل می­دهد.از این روی، عقاید و باورهای یک دین­دار مسلمان همه­ی آن چیزی است که در نظام تشریعی مورد قبول دین اسلام وجود دارد. این عقاید دینی اساس همه جهت گیری­های انسان در زندگی فردی و اجتماعی اوست. عقیده به دین با اخلاق و عمل تأثير متقابل دارد و به ميزاني كه معرفت و اعتقاد قوي­تر و عميق­تر باشد، عمل خالص­تر مي‏شود، چنان­كه عكس آن نيزصادق است و تضعیف و فاصله گرفتن از عقاید دین، فرد و جامعه­ی دین­دار را، در دست­یابی به آنچه در جهان­بینی اسلامی برای انسان منظور گردیده است؛ دچار اعوجاج و انحراف از مسیر می­گرداند. با برداشتی از آیات و روایات؛ مهمترین علل فردی در تضعیف عقاید دینی را می­توان کبر، حرص و در زمینه اجتماعی نیز، زمامداران فاسد، رهبران دینی دنیاگرا و صاحبان ثروت­های نامشروع توصیف نمود. زمانی که دنیای ابزاری، هدف و غایت مطلوب فرد مسلمان قرار گیرد، نظام ارزش­گذاری وی تغییر یافته و با کبر و حق ناپذیری به تخطئه مخالفان پرداخته و با اندیشه حرص و دنیاگرایی و حسادت به دیگران در دست­یابی به دنیا، همت خویش را در این کانون متمرکز می­کند و همچنین بر اساس آیات و روایات در عرصه اجتماعی، نمی­توان نقش تأثیر گذار زمامداران و صاحبان ثروت­های نامشروع را با منطق و تفکرات فرعونی و قارونی خویش، در ایجاد فضای ظلم وفساد و بی عدالتی و تحول زمینه­های فکری جامعه به سوی تجمل­گرایی و حصول فاصله طبقاتی در حیطه اقتصادی را نادیده گرفت.در این رابطه، نقش رهبرنمایان دینی دنیاگرا را نیز در ایجاد نفاق اجتماعی و سیاسی و گمراهی فکری و اعتقادی نباید به فراموشی سپرد. شکی نیست؛ این عوامل با ایجاد غفلت از اغراض و اهداف آفرینش، و تحول ارزش­گذاری در حیات انسان، در زمینه­ی فردی و اجتماعی تبدل ایجاد کرده؛و در این صورت فرد و جامعه مسلمان را با آسیب روبه­رو می­کنند و از تدبیر و عاقبت­اندیشی و حیات معقول باز خواهند داشت.

کلیدواژه ها: قرآن، روایات، تضعیف، عقاید دینی، علل، آسیب‌ها.