استادراهنما:حجت الاسلام والمسلمین مهدي اسماعيلي

استادمشاور: سرکار خانم فاطمه قنبري

محقق: فرشته طالبی طرقی (11/7/94)

چکیده

آیین مقدس اسلام ضمن ترغیب مومنین به دوستی ، ضرورت آن را برای پیروانش روشن می سازد؛ که یکی از مسائل ضروری اجتماع انسان است و با سرنوشت او ارتباط دارد. پژوهش حاضر به یاری خداوند متعال با مطالعات تطبیقی بر قرآن و احادیث و عرضه ی یافته های نوین با محوریت مطالعات دینی ، اخلاقی و روانشناسی در جهت پاسخ به فرضیه اصلی این پژوهش می باشد.این پژوهش با روش توصیفی با ابزار کتابخانه ای به بررسی مسئله پیش رو پرداخته است. دست آورد مطالعات تطبیقی بیانگر این است که قرآن و روایات لفظ دوست را محدود به دنیا و جهان مادی نکرده بلکه آن را مقدمه جهان آخرت می شمارد؛ و آن را رابطه ای برتر از یک معاشرت ساده و معمولی دانسته و معیار این رابطه یعنی محبت و مهرورزی را عامل دوسنی دانسته و بهترین دوستی ها را دوستی که رنگ خدایی داشته باشد می داند .و حب و بغض در راه خدا را  معیار دوستی و دشمنی قرار داده است که بهترین آن را دوستی و دشمنی برای خدا و در راه خدا می شمارد. وسیله ی سنجش و معیار سنجش شخصیت افراد شایسته ، ویژگی هایی است که در همه ادوار مورد تایید می باشد که موجب تحصیل کمالات و تهذیب اخلاق در انسان می شود و مصادیق بارز آن در قران و روایات الگو و اسوه می باشند ،  که نتیجه آن دوستی ها به دوستی با خدا بر می گردد . .معیار های دوستان بد ویزگی هایی هستند که انسان را از محور حق دور ساخته و رابطه بین انسان و خداوند را تخریب می نماید که مصادیق این اصناف در قرآن و روایات ذکر شده است که تاکید بر نهی از دوستی با آنان شده است .با مطالعه ی دوستان خوب و بد  به صورت تطبیقی نشان می دهد اگر چه از علم روان شناسی و اخلاق ، به عنوان ابزاری برای شناخت ویژکی های دوستان خوب و بد می توان بهره گرفت و در مواردی که فرد در انتخاب دچار چالش گردیده است او را در شناخت دوستان یاری نمود ولیکن برای یک فرد مسلمان به صورت جامع برنامه و راهکار ی بدون تطبیق بر آیات و روایات وجود ندارد.

کلید واژه ها: قرآن، دوست، دوستان خوب، دوستان بد، معیار، مصداق.