قالَ اللّه ُ تَبارَک وَ تَعالی:
«یا زَکریا اِنّا نُبَشِّرُک بِغُلامٍ اسْمُهُ یحْیی لَمْ نَجْعَلْ لَّهُ مِنْ قَبْلُ سَمِیا؛ ای زکریا! ما ترا به فرزند پسری که نامش یحیی است بشارت میدهیم. پیشتر برای او همنام وهمانندی نیافریدیم.»
( مریم، آیه ۵)
از جمله حقوق فرزندان بر والدین، انتخاب نام نیکو برای فرزندان است؛ که طی چند قسمت، به بیان احادیث معصومین علیهم السلام در این باب می پردازیم.
اهمیت نامگذاری( قسمت دوم)
عَنْ رَسُولِ اللّه صلی الله علیه و آله قالَ: سَمُّوا اَسْقاطَـکمْ فَاِنَّهُمْ مِنْ اَفراطِکمْ.
[بچههای] سِقـط شده خـود را نـامگذاری کنید، زیرا آنان پیشاهنگان شما (بسوی بهشت) هستند.
( کنزالعمال، ۱۹، ۴۲۰)
♦ زمان نامگذاری موقّـت ♦
قالَ اَمیرُالْمُؤْمِنِینَ علیه السلام: سَمُّوا اَوْلادَکمْ قبلان یولَدُوا.
فرزندان خود را قبل از تولّدشان نـامـگذاری کنـید.
(بعلّت مشخص نبـودن جنس مـولود، یک نام پسر و یک نام دختر انتخاب نمائید).
( فروع کافی، ج ۶ ،۲۱)
♦ نخستین نیکی به فرزند ♦
قالَ الصّادِقُ علیه السلام: یسَمَّی الصَّبِی یوْمَ السّابِـعِ وَ یحْلَقُ رَأْسُهُ وَ یتَصَدَّقُ بِزِنَةِ الشَّعْرِ فِضَّهً وَ یعَقُّ عَنْهُ بِکبْش فَحْلٍ.
کودک، روز هفتم تولّد نامگذاری میشود و سرش را میتراشند و به وزن مویش از نقره صدقه میدهند و گوسفند نری از برای او عقیقه (قربانی) میشود.
( مكارم الاخلاق، ص ۲۲۷)
♦ انتخاب نام شایسـته ♦
عَنْ اَبِی الْحَسَنِ الاَوَّلِ صلی الله علیه و آلهقالَ: اَوَّلُ ما یبِرُّ الرَّجُلُ وَلَدَهُ اَنْ یسَمِّیهُ بِاسْمٍ حَسَنٍ، فَلْیحْسِنْ اَحَدُکمْ اسْمَ وَلَدِهِ.
نخستین نیکی مرد به فرزندش، انتخـاب نـام نیـکو بـرای اوسـت، پس هرکس باید نام زیبا برای فرزندش انتخاب کند.
( الكافي ۶، ۱۸، ۳)
♦ نخستین هدیه به فـرزند ♦
عَنْ رَسُولِ اللّه ِ صلی الله علیه و آله قالَ: اَوَّلُ ما ینْحَلُ الرَّجُلُ وَلَدَهُ، اسْمُهُ فَلْیحْسِنْ اسْمـَهُ.
نخسـتین بخشش و عنـایت هـر کس نسبت به فرزندش، انتخاب نام است، پس باید نام نیکو برای او انتخاب کند.
( مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل ،۱۵ ، ۱۲۷)
♦ نام نیکو در قیامت ♦
عَنْ رَسُولِ اللّه ِ صلی الله علیه و آله قالَ: اِنَّکمْ تُدْعَوْنَ یوْمَ الْقِیامَةِ بِاَسْمائَکمْ وَ اَسْماءِ آبائِکم، فَاَحْسِنُوا اَسْمائَکمْ.
در قیامت شما با نام خود و نام پدرانتان خوانده میشوید، پس نامهای خود را نیکو انتخاب کنید.
( كنز العمال، ۱۶، ۴۱۸، ۴۵۲۰۱)
♦ فراخوانی با نام خوب ♦
قالَ رَسُولُ اللّه ِ صلی الله علیه و آله: اِسْتَحْسِنُوا اَسْمـائَکمْ فَاِنَّکمْ تُدْعَوْنَ بِها یوْمَ الْقیامَةِ قُمْ یا فُلانَ بنِ فُلانٍ اِلی نُورِک.
نـام نیـکو انتخـاب کنـید، زیرا که در روز قیامت با آن اسمها خوانده میشوید، (خطاب میشود) ای فـلانی، فرزند فـلانی بپـا خیز و بسوی نـور خـودت حـرکت کن.
( وسائل الشيعه، ۱۵، ۱۲۳)
عَنْ رَسُولِ اللّه ِ صلی الله علیه و آله قالَ: اُدْعُوا اِخْوانَکمْ بِاَحْسَنِ اَسْمائِهِمْ وَلا تـَدْعُوهُمْ بِالاْلْقـابِ.
برادران دینی خود را با بهترین نام آنان صدا بزنید و آنـان را بـا لقبهای (زشت) نخـوانیـد.
( كنز العمال، ۱۶، ۴۲۱، ۴۵۲۱۹)