دوم: اقتدار نظامی در جمهوری اسلامی

برای مقایسه اقتدار قبل و بعد از انقلاب، توان نظامی جمهوری اسلامی از دو منظرِ نیروی انسانی و تسلیحات ارزیابی می شود.

1. نیروی انسانی
نیروی انسانی مهم ترین مؤلفه قدرت نظامی است. نیروی انسانی کارآمد دو شاخصه دارد: آموزش و ورزیدگی بالا و انگیزه زیاد. نیروی انسانی باانگیزه، حتی در کمبود امکنات مقاومت خواهد کرد و با تلاش خود، دتسیابی به پیروزی ها را رقم خواهد زد. این امر به دفعات بسیار زیاد دفاع مقدس و دفاع از کشورهای محور مقاومت، شامل حال ما شده است.
اهمیت نیروی انسانی هنگامی خود را نمایان می کند که فرد در موقعیت نزدیک به مرگ قرار گیرد. در این صورت، اگر انگیزه والایی نداشته باشد، میدان نبرد را ترک خواهد کرد. 
این در حالی است که نیروهای جمهوری اسلامی ایران به برکت انقلاب و با روحیه شهادت طلبی، تا آخرین قطره خون در میدان نبرد ایستادگی کردند.

2. تجهیزات نظامی
تجربه گران قدر دفاع مقدس، دید مناسبی از نقش تجهیزات مختلف نظامی در صجنه نبرد واقعی ایجاد کرد.  این دید مناسب، به همراه امکانات و محدودیت های علمی و فناوری موجود در کشور و نیز توان اقتصادی، نقش مؤثر در تدوین نقشه راه تسلیحاتی کشور داشت.
هوشمندی طراحان این نقشه راه، در سال های خیر و با گسترش انواع تهدیدهای نظامی و مقابله قاطعانه جمهوری اسلامی با آنها نمایان شد.
خودکفایی و دستیابی به تجهیزاتی که توان مقابله نظامی با دشمن را داشته باشد، مانع حمله مستقیم دشمن به کشور می شود. درادامه، به بررسی تجهسزات نظامی بسیار مهم کشور پرداخته می شود.

2. الف- موشک بالستیک
در سال های انتهایی دفاع مقدس، نقش فوق العاده تأثیرگزار موشک ها به خوبیآشکار شد. موشک و هواپیما دو ابزار نظامی به منشور تخریب اهداف در عمق خاک دشمن است؛ اما تفاوت های بسیاری میان آن دو وجود دارد که منجر به انتخاب موشک به عنوان مهم ترین ابزار دفاعی تاکنون بوده است:
1. دانش و فناوری موشک بسیار ساده تر از دانش و فناوری هواپیماست
2. هزینه نگهداری هواپیما بسیار بیشتر از هزینه نگهداری موشک است؛
3. هزینه ساخت فرودگاه نسبت به هزینه ساخت انبار موشک، بسیار بیشتر است؛
4. فرودگاه در محیط باز و در دید قرار دارد و معمولا امکان پدافند غیرعامل در آن فراهم نیست؛ در حالی که امکان ذخیره سازی موشک در دل کوه ها و عمق زمین وجود دارد؛
5. قیمت هر موشک بین یک بیستم تا یک پنجاهم قیمت هواپیماست؛( )
6. هدف قرار دادن موشک نسبت به هواپیما بسیار دشوارتر است؛
7. امکان دستیابی به مسیرهای دورتر در موشک نسبت به هواپیما بسیار راحت تر است؛ چون در هواپیما، برای رسیدن و بازگشت از مسیرهای دورتر، به چندبار سوخت گیری نیاز است؛
8. خطر از دست دادن یا اسارت نیروی انسانی در هواپیما وجود دارد؛ در حالی که موشک از خاک خود و بدون خطر شلیک می شود؛
9. هزینه پرواز هواپیما بسیار زیاد است؛ در حالی که موشک این هزینه را ندارد.

البته هواپیما هم برتریی هایی نسبت به موشک دارد که از آن جمله می توان به این نکات اشاره کرد:
1. امکان استفاده از هواپیما در دفعات زیاد وجود درد؛
2. امکان تعمیر و نگهداری هواپیما در سال های طولانی وجود دارد؛ در حالی که موشک بعد از مدتی، بلا استفاده می شود؛
3. دقت تخریب هدف و دستیابی به اهداف متحرک، در هواپیما عموماً بیشتر.

مجموع علت های گفته شده، دلیل انتخاب موشک به عنوان مهم ترین سلاح دفاعی جمهوری اسلامی شده است که از این میان، ارزان قیمتی و سطح فناوری پایین تر، امکان پرتاب از سکوی متحرک و همچنین ملاحظات پدافندی، عوامل تأثیرگذاری بوده اند.
جمهوری اسلامی اکنون به تنوع بسیاری از موشک های بالستیک نظیر سجیل، عماد قدر، خرمشهر، قیام، ذوالفقار، فاتح، خلیج فارس و هرمز، با بردها و قدرت تخریب های متفاوت دست یافته است که بیشتر آنها دقتِ نقطه زنی داشته یا امکان تعقیب امواج راداری را دارند. نقطه زنی و هدف گیریِ رادارها امکان تخریب نقاط حیاتی دشمنان، مانند انبار مهمات، فرودگاه ها، ساختمان های حیاتیِ دولتی، پل ها، جاده های اصلی، راه آهن ها، نیروگاه ها و ... را فراهم می کند.

برگرفته از: صعود چهل ساله، ص 142-136