استادراهنما: سرکار خانم طاهره محسني

استادمشاور: -

محقق: بتول شکوری (۳/۱۱/۹۵)

چکیده

طمع از جمله مسائلی است که در قرآن و احادیث از اهمیّت ویژه­ای برخوردار است. زیرا موجب پیشرفت و آرامش یا عدم این امور در زندگی فردی و اجتماعی است و این از جمله صفات ذاتی انسان است و به معنای تمایل نفس به چیزی از روی آزمندی و آرزوی شدید است  و در واقع از رذایل نکوهیده نیست. زیرا ریشه در حبّ ذات دارد و می­تواند آدمی را به سوی سعادت و تکامل دنیوی و اخروی دعوت کند و این صفت هنگامی نامطلوب است که به جانب افراط و تفریط منحرف شود. تعالیم اخلاقی در عرصه­ی طمع مطلوب مانند عمل صالح، علم اندوزی، عدالت گستری، هدایت، کار، جهاد، امربه معروف و نهی از منکر و احسان است که ضامن پیشرفت می­باشد اما طمع نامطلوب در گناه، ثروت اندوزی، جاه و مقام، شهوت پرستی، علم بدون عمل تنها زمینه ساز کسب منافع مادی بدون توجه به زندگی اخروی است. روش این تحقیق کتابخانه­ای، توصیفی و تحلیلی است و نتایج حاصله از این پایان نامه به اثبات فرضیه و آگاهی هر چه بیشتر افراد از آثار طمع مطلوب چون عزت نفس، تلاش مضاعف، برکت، استجابت دعا، حفاظت از ایمان، نوآوری علمی، تحقق عدالت و امنیت اجتماعی، حفظ وحدت و قانون مداری و حکومت و رستگاری دنیوی و اخروی پرداخته است و آثار طمع نامطلوب مانند نیازمندی، رنج، درماندگی عقل از تشخیص صحیح، تباهی حکمت، یقین، توکل و در نهایت از بین رفتن دین و همچنین موجب نفاق، حرام خواری، ازبین رفتن جوانمردی و حیا و آبرو، تجمل گرایی و اختلاف در جامعه می­شود و این آشنایی بر اساس آموزه­های اخلاقی در اسلام است تا ارزش­ها آشکار شود و زمینه­ی تعالی جامعه­ی آرمانی اسلامی فراهم گردد.

 کلیدواژه ها: طمع، حرص، قرآن، حديث، آثارفردي، آثاراجتماعي.