محقق: مریم شهسواری

 

چکیده

با عنایت به منابع اسلامی ازجمله آیات و روایات درمی یابیم که اسلام به عنوان کامل ترین و آخرین دین الهی، جامع تمام نیازهای بشری در جهت راهنمایی انسان در رسیدن به کمال انسانی می باشد؛ و در عرصۀ بین المللی نیز، دستورات و قواعدي را به مسلمانان ارائه کرده است. منظور از مبانی، آموزه ها و باورهاي ثابت و غیرقابل تغییر اسلام است که زیرساخت های فکري و اعتقادي مسلمانان را تشکیل می دهند و منظور از اصول، راهبردهاي کلان و اصلی قابل عمل در هر زمان هستند که از مبانی استنباط و استخراج می شوند. مسلمین باید مناسبات بین المللی خود را بر اساس اصولی که اسلام بیان داشته است تنظیم کنند و ازآنجاکه ممکن است الگوهای عملی و سلایق سیاسی مختلف و یا عدم آگاهی از آموزه های اسلامی به خصوص قرآن و روایات موجب انحراف در برقراری روابط مسلمین با دیگران و یا سردرگمی در چگونگی این ارتباط شود، این مسئله انگیزه ای در جهت تدوین این تحقیق گردید.در برقراری ارتباطات خارجی و بین المللی، نظریه های گوناگونی وجود دارد و دولت اسلامی در برقراری ارتباطات خود، نیاز به یک سری آموزه ها و باورهای غیرقابل تغییر دارد که زیرساخت های فکری و اعتقادی آن را تشکیل می دهد. مهم ترین این آموزه ها یا مبانی در اسلام فطرت توحیدی، نفی خشونت، کرامت انسانی و… می باشد. در اسلام اولویت در روابط بین المللی، برقراری ارتباط است. این ارتباط گاهی با مسلمانان و گاهی با غیرمسلمانان است. باآنکه در ارتباطات صلح و همزیستی مسالمت آمیز اصل بوده و به آن تأکید فراوان شده است اما اسلام در مواقع ضروری و تدافعی اجازه جنگ نیز داده است. از مهم ترین اصول روابط بین الملل در اسلام، می توان به دعوت، مقابله به مثل، نفی سبیل و پایبندی به پیمان ها و تعهدات اشاره کرد. مهم ترین اهداف روابط بین المللی دولت اسلامی نیز ایجاد امنیت، نفی سلطه مستکبران و دفاع از مظلومان، اعتلای کلمه توحید و حاکمیت آن بر جهان و اقامه قسط و عدالت جهانی و ... می باشد. نتایج حاصله از این تحقیق استخراج مبانی، اصول و اهداف اسلام در تنظیم روابط بین الملل شده است.

کلیدواژه ها: روابط بین الملل، دولت اسلامی، سیاست خارجی، وحدت جهانی، ملل مستکبر، حقوق بین الملل، مبانی، اصول، اهداف.