قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَیَ اللهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ و َسَلَّم:

« أَحِبُّوا اَلصِّبْيَانَ وَ اِرْحَمُوهُمْ …؛ کودکان خود را دوست بدارید و با آن­ها مهربان باشید… .»

( وسائل الشیعه، ج ۲۱، ص ۴۸۳)

 

از جمله حقوق فرزندان بر والدین، محبت به فرزندان است؛ پاسخ­گویی صحیح به این نیاز، پایه و اساس تربیت کودک را تشکیل می‌­دهد. در واقع ارضای این نیاز در وجود کودک باعث آرامش و سلامت روانی و امنیت خاطر او می­‌گردد. به دلیل نقش تأثیرگذار محبّت در تربیت کودک، پیشوایان دینی توصیه­‌های فراوانی به آن نموده‌­اند، که طی چند قسمت، به بیان احادیث معصومین علیهم السلام در این باب می پردازیم.

 

 

 

سیره معصومین علیهم السلام در محبت به فرزندان 

 

 

 محبت پیامبر به کودکان 

 

 

ابو سعید گوید:

جاءَ الصَبِیُّ-قَدَ سَّماهُ،اِلی رَسُولِ اللهِ وَ هُوَ ساجِدٌ فَرَکِبَ عَلی ظَهرِهِ فَأَمسَکَهُ بِیَدِهِ ثُمَ قامَ وَ هُوَ عَلی ظَهِرِ ثُمَّ رَکَعَ ثُمَ اَرسَلَهُ فَذَهَبَ

روزی کودکی نزد پیامبر صلی الله علیه و آله امد و در حالیکه آن حضرت در سجده بود،بی درنگ بر پشت پیامبر صلی الله علیه و آله نشست. آن حضرت از روی مهر و ملاطفت، او را نگه داشت و به همان حالت برخاست و هنوز کودک بر پشتش بود،سپس به رکوع رفت و پس از آن کودک را رها کرد و طفل از آن جا رفت.

(کتاب العیال- ج ۱)

 

 

 اظهار محبت حضرت علی علیه السلام به حضرت زینب (سلام الله) و قمر بنی هاشم 

 

قیل:لَمّا کان العباس و زینب- ولدی علی- صغیربن قال، علیٌّ للعباس:قل: واحد،فقال واحد فقال: قل: اثنان،قال: استحیی اَن اَقُولَ بِاللّسانِ- الَّذی قُلتُ واحد- اثنان، فَقَبَّلَ عَلی عَینَیه، ثُمَّ التَفَتَ اِلی زینبَ- و کانَت عَلی یَسارِهِ و العَبّاسُ عَلی یمینِهِ- فقالت: یا اَتَباه، اَتِحُّبُّا؟ قالَ: نعم یا بُنی، اَولادنا اَکبادُنا،فَقالَت: یا اَبتَاه ، حُّبان لاَیجِتمَّعانِ فی قلب المؤمن: حُبُّ الله و حُبُّ الاَولادِ، وَ اِن کانَ لابُّدَلنا، فَالشَّفَقَةُ لَنا وَ الحبُّ لِهِبّ خالِصاً فازداد عَیُّ بِهِما حُباً

زمانی که عباس و زینب- دو فرزند علی علیه السلام- کودک بودند. روزی علی علیه السلام به فرزند خود عباس علیه السلام : فرزندم! بگو یک عباس علیه السلام: گفت: یک. حضرت فرمود: بگو:دو. عباس علیه السلام گفت: خجالت می کشم با زبانی که یک گفتم،دو بگویم.امام علیه السلام از عقل و هوش و درایت فرزند خود بسیار مسرور شد.چشمان فرزند خود را بوسید،آنگاه به زینب کبری که در طرف چپش قرار گرفته بود، نگاه کرد.زینب عرض کرد:پدر جان!آیا ما را دوست داری؟ امام فرمود: آری دخترم،فرزندانمان جگر گوشه هایمان هستند.زینب عرض کرد:پدر جان ! دو محبت است که با هم در قلب مومن جمع نگردد،"حب خدا" و "حب اولاد" و اگر از مهر ما گریزی نیست پس عطوفت و شفقت از آن ما و محبت خالصانه از آن خدا. این سبب شد که مهر و عاطفه علی علیه السلام به آن دو فزونی گیرد.

(مستدرک الوسائل- ج ۱۵)

 

 

 محبت امام صادق علیه السلام به فرزند خود 

 

محمدبن مسعدة مصری گوید:

کان لجعفر بن محمّد ابنٌ یُحِبُّهُ حُبّاً شدیداً. فَقیلَ: ما بَلَغَ مِن حُبِّکَ لَهُ؟ قال: ما اَحَبُّ اَنَّ لی اِبناً آخر.فَیُنشِرُ لَهُ فی حُبّی

امام صادق علیه السلام پسری داشت که او را دوست می داشت،به آن حضرت عرض شد؟محبت شما نسبت به او چه اندازه است؟ فرمود:مهر من به او چنان است که دوست ندارم پسر دیگری داشته باشم که محبتم به او نیز تعلق پذیرد.

(کتاب العیال- ج ۱)

 

 

 محبت امام کاظم به حضرت رضا علیه السلام 

 

مفضل بن عمر گوید:

دَخَلتُ عَلی أبی الحسن موسی بن جعفر علیه السلام وَ عَیٌّا اِبنُهُ فی حُجره،وَ هُوَ یُقَبّلُهُ، یَمَصُّ لِسانَهُ وَ یَضَعَفهُ عَلی عاتِقِه و یَضُمُّهُ اِلَیه و یقَوُل: باَبی اَنتَ ما اَطیَبُ ریحَکَ وَ اَطهَرُ خَلقَکَ وَ اَبیَنُ فَضلَکَ

بر امام موسی کاظم وارد شدم.دیدم ان حضرت فرزندش علی(بن موسی الرضا) را در دامان خود نشانده و او را می بوسد و زبانش را می مکد و گاه بر شانه اش می گذارد و گاه او را در آغوش می گیرد و می گوید: پدرم فدای تو باد! چه بوی خوشی دارد و چه اخلاق پاکیزه ای و چه روشن و آشکار است فضل و دانشت.

(وسائل الشیعه- ج ۱۸)