۲.ب- موشک کروز

     موشک کروز به دلیل حرکت در نزدیکی سطح زمین یا دریا از دید رادارها به دور مانده و با اطمینان بسیار بالایی خود را به نزدیکی هدف می رساند. این موشک ها دو نوع  دریایی و زمینی دارند. موشک های کروز به دلیل شکل و ساختاری که دارند، قابلیت پرتاب از زمین، دریا و هوا را دارند و همین موضوع قابلیت عملیانی بالایی را برای کاربران آن ها ایجاد می کند. ایران از تنوع گستردة موشک های کروز دریایی به نام های قادر، ظفر، کوثر، نور، قدیر، نصر و نصرِبصیر و موشک کروز زمینی سومار برخوردار است.

۲. ج- پهپاد(پرندة هدایت پذیر از دور)
در سال های انتهایی دفاع مقدس، از پهپادهای نسبتاً ابتدایی با قابلیت هایی محدود استفاده می شد و قابلیت های شگفت انگیز آن ها توجه کاربران و فرماندهان نظامی را جلب می کرد؛ به طوری که از انتهای جنگ تحمیل تاکنون، جزو تجهیزات دفاعی ما قرار گرفتند.
مزایای پهپادی از این قرار است:
۱.هزینه و دانش فنی بسیار کمتر نسبت به هواپیما؛
۲.ابعاد کوچک تر و صدای کمتر نسبت به هواپیما؛
۳.بی نیازی به خلبان و در نتیجه ایمنی نیروهای خودی؛ 
۴.در بیشتر مواقع، بی نیازی به فرودگاه و باند فرود.
به دلایل گفته شده، شناسایی و امکان هدف گیری پهپادها بسیار دشوار است؛ ضمن آنکه در بیشتر مواقع، هزینة هدف گیری آن ها از قیمتشان بیشتر است.
عملیات پهپادهای ایرانی در تصویربرداری از پایگاه های نیروهای فرامنطقه ایِ اطراف کشور و نیز علیه نیروهای تکفیری در خاک سوریه، همچنین عملیات پهپادی نیروهای مقاومت در حزب الله لبنان، نشان دهندة رشد بسیار زیاد این توانمندی در جمهوری اسلامی است. جمهوری اسلامی تنوع گسترده ای از پهپادهای تولید خود را داراست که جزو پیشرفته ترین پهپادهای دنیا هستند. پهپادهایی نظیر شاهد۱۲۹، خانوادة ابابیل، مهاجر و ... .

۲. د- پدافند هوایی
    پدافند هوایی به سه ردة ارتفاع پست، متوسط و بلند دسته بندی می شود. جمهوری اسلامی نیز تقریباً به همین ترتیب، یعنی با در نظر گرفتن همین دسته بندی، بر ارتقای سامانه های خود تمرکز کرده است که از علل آن، اختلاف سطح فناوری آن ها و نیز تکاملی بون این تجهیزات است. از سامانة ارتفاع پست می توان به سامانه های میثاق، یا زهرا، راپیر، تور-ام-۱، سماوات، حائل، سعیر و سراج اشاره کرد.
سامانه های سوم خرداد، طبس، شلمچه، مرصاد، تلاش و صیاد جزوِ سامانه های میان برد جمهوری اسلامی هستند که به صورت پیوسته در سال های اخیر گسترش یافته اند. سامانة S-300  نیز تنها سامانة برد بلند موجود در کشور است؛ اما تلاش های بسیاری به منظور ساخت سامانة برد بلند باور ۳۷۳ انجام شده که امید می رود به زودی به سازمان رزم نیروهای مسلح ملحق شود.

برگرفته از: صعود چهل ساله، جمعی از نویسندگان، ص ۱۴۶- ۱۴۲