استاد فاطمی نیا:
لزوم توجه به باطن اعمال
ماه رجب ماه بسیار پر فضیلتی است. البته اعمال ماه رجب مستحباتش خوب است اما اصلش توجه باطنی است. توجه کنید به باطن این اعمال و دعاهای آن. این ماه را اصب هم می گویند یعنی ماه ریزش رحمت الهی، و عمده کار در این ماه استغفار است.
آمادگی برای مهمانی خدا
در حدیث است که رجب و شعبان مثل چشمه هستند که قبل از ماه رمضان انسان ها خودشان را در آن شست و شو دهند. انسان باید برای مهمانی خدا آماده شود. این استغفار و آمرزش بسیار مهم است، البته این استغفار و آمرزش نه اینکه همین طوری باشد بلکه باید واقعا از ته دل باشد.
لزوم حفظ دائمی ارتباط با خداوند تعالی
استفاده از مناسبت های این ماه هم بسیار مهم است. در این ماه هم تولد و هم شهادت و هم مبعث داریم که باید از اینها استفاده کنیم. ما باید رابطه مان را همیشه با خدا حفظ کنیم. فاصله گرفتن از معنویات باعث کدورت انسان می شود. انسان باید رابطه اش را با خدا، همیشه حفظ کند. گناهکارها که پشیمان شوند و استغفار کنند، خدا آنها را می بخشد و دوباره بر میگردند.بزرگان مثالی می زنند که گوسفندی در گله از راهش چند قدم جدا می شود و بعد کم کم و کم کم می بیند که خیلی جدا شده و دیگر کامل جدا شده است و بعد می بیند که گرگی می آید و بعد هرچقدر این حیوان داد بزند دیگر صدای او را کسی نمی شنود. این گرگ خب برای ما همان شیطان است. این است که ما نباید از راه منحرف شویم. رجب ماه استغفار است، همین طور ماه شعبان.
آیت الله العظمی جوادی آملی:
درخواست ارتقاء ظرفیت معنوی از خداوند در ماه پر فضیلت رجب
رجب، ماه درخواست انسان برای ارتقاء ظرفيت رشد معنوی می باشد؛ درست است بعضي از کارهاي بدي که انجام داده ایم، ظرفيت را از ما گرفته است، ولي ظرفيتدِه، همچنان بخشنده است؛ لذا از او ظرفيت طلب کنيد، استحقاق طلب کنيد، لياقت طلب کنيد و بعد از خداوند مسئلت کنيد که به اين ظرفيت، پاسخ مثبت بدهد و مظروف را عطا کند.
امام باقر علیه السلام می فرماید: هيچ سلامتي همانند سلامت دل نيست.
انسان، حیّ متألّه است. اگر قلب انسان، سالم بود، انسان را کنترل ميکند. قلب را به این خاطر قلب گفتند چون دائماً در تقلّب است؛ کارِ قلب، تحوّل، تقلّب و انقلاب است و اگر آدم بخواهد آن را نرم کند و به جاي خود بنشاند، صبر ميخواهد؛ اگر او به جاي خود نشست همه شئون زيرمجموعه خود را خوب مديريت ميکند.
ماه پربرکت رجب فرصتی برای تطهیر قلوب است. راز خلقت، عبادت است؛ اصل عبادت اين است که انسان در همۀ شئون زندگی بنده خدا باشد و براي اين بندگي يک راز و رمزي است که وجود مبارک پيامبر اکرم صلی الله علیه وآله فرمود: انسان طوري بايد با خدا سخن بگويد که گويا او را ميبيند.
قرآن کریم، شفابخش است و در ماه مبارک رجب باید اُنس بیشتر با قرآن برقرار گردد.
خداوند می فرماید: ما قرآن را فرستاديم که شفابخش است؛ ما شفا آورديم نه دوا؛ ما طب نياورديم ما دوا نياورديم؛ ما عصارۀ حيات بخشي آورديم که شفاست.
اگر انسان گوهر هستي خود را شناخت، خود را ارزان نمی فروشد؛ چيزي که غير لقاي حق باشد، غير ابدي باشد، انسان را رها کند و افسوسش بماند؛ اين در شأن انسان نيست. اگر انسان این گوهر ابدي را شناخت، باید برای تهیۀ ره توشه ابدي، زادراه ابدي، مرکب ابدي، راحله ابدي فکر کند.
فضيلت استغفار در ماه رجب و فراهم كردن موجبات استجابت دعا
ماه رجب, ماه استغفار است. وجود مبارك پيغمبر(عليه و علي آله آلاف التحيّة و الثناء) فرمودند: خودتان را با استغفار معطّر كنيد «تعطّروا بالإستغفار لا تفضحنّكم روائحُ الذنوب». بوي بد گناه شما را رسوا نكند يك وقت ميبيند انسان كاري ميكند، حرفي ميزند، جايي ميرود، چيزي مينويسد یا چيزي امضا ميكند كه آبرويش ريخته است لذا فرمود: «تعطّروا بالإستغفار لا تفضحنّكم روائح الذنوب»
همه ما بايد مواظب باشيم كه اين فضاي دهان را مطهّر نگه بداريم چرا که فرمود: «طهّروا أفواهكم فإنّها طُرُق القرآن» فرمود دهانتان را پاك كنيد؛ خب اگر غذاي شبههناك وارد بشود حرف شبههناك بيرون بيايد اين فضا را آلوده ميكند و فرمود اگر از فضاي آلوده قرآن بيرون بيايد اثر ندارد!
مگر نميخواهيد قرآن بخوانيد مگر نميخواهيد با آيات الهي مردم را روشن كنيد خب اگر شما از سرچشمه آب زلال گرفتيد ولي در يك كانال و مَجرا و شير آلوده ريختيد خب آلوده ميشود و ديگر اثر هم ندارد. فرمود دهان را پاك كنيد خب دهان با چه چيزي پاك ميشود تنها دندان كه نيست زبان هست كام هست دندان هست فضا هست همه اينها را ميگويند اگر غذاي بد برود يا حرف بد بيرون بيايد اين ديگر آلوده ميكند لذا به ما گفته اند: ﴿وَالرُّجْزَ فَاهْجُرْ﴾ اينها رجس است آن وقت اخلاق كاري ميكند كه انسان واجد اين شرايط ميشود، و وقتي دعا كرد براي بيداري خاورميانه آن دعا اثر دارد، وقتي دعا كرد براي استقلال كشورش اثر دارد، دعا كرد براي حلّ مشكلات مسلمانها اثر دارد.
در درون انسان يك آينه شفاف است كه فيض خدا را نشان ميدهد انسان اگر يك آينه شفاف بشود و سرش را خم بكند اين آينه را نگاه كند فيض خدا را ميبيند خدا ديدني نيست ولي فيض او وجه او لطف او آثار او ديدني است آن وقت راحت است نه بيراهه ميرود نه راه كسي را ميبندد چون آن جمال محض به انسان فرصت خلاف نميدهد و اخلاق براي اين است.
منبع: http://javadi.esra.ir- جلسه درس اخلاق معظم له
اعمال مشترک ماه رجب