استادراهنما:حجت الاسلام والمسلمین سيد علي اكبر حسيني رامندي

استادمشاور: حجت الاسلام والمسلمین محمد تقديري

محقق: فاطمه شاه جعفری (۲/۴/۹۴)

 

چكيده

یکی از رویکردهای کارآمد اسلامی،پیوند اخلاق و اقتصاد است که تأثیر متقابل مطلوب این دو، سعادت اخروی و دنیوی عمومی را تأمین خواهد کرد. ارزش های اخلاقی قرآنی، می توانند به مثابه دست نامرئی در اقتصاد عمل کنند. تعالیم و آموزه های اخلاقی قرآن در عرصه اقتصاد با مهار اعجاب انگیز، آفت ها و آسیب های اقتصاد مانند ثروت اندوزی، احتکار و...، زمینه ساز تحقق سعادت فرد و جامعه به مفهوم ویژه برخاسته از جهان بینی اسلامی است و اجرای اصول راهبردی اقتصاد آمیخته با اخلاق اسلامی، ضامن پیشرفت توسعه و اقتدار متوازن جامعه است در حالی که جهت گیری نظام های اقتصادی سرمایه داری معاصر، به تمرکز ثروت در دست عده ای محدود و حمایت از ثروتمندان منتهی خواهد شد. در اصول اخلاقی نظام های کاپیتالیستی(سرمایه داری)، هیچ توجهی به معنویات و امور آخرتی نشده است و تنها بر اساس منافع مادی سامان یافته است. سعادت از منظر آنان، برخورداری هر چه بیشتر از لذایذ و منافع مادی است؛ امّا اسلام در کنار تشویق به تولید و پذیرش سود و منافع مادی، سعی بر آن دارد تا انسان را از گرداب مادیات، حرص و طمع و پول پرستی رها سازد. آموزه های اخلاق اقتصادی قرآن با ارائه تعریفی متفاوت از لذت و منفعت و با تعمیم این مفاهیم به زندگی اخروی، نه تنها مانع شکوفائی اقتصادی نیست، بلکه آحاد جامعه را وادار می سازد تا افزون بر منافع شخصی، منافع و مصالح عمومی را نیز در نظر بگیرند و برای تحقق این منافع، فعالیت اقتصادی را دنبال کنند. این رساله به تبیین جایگاه و اهمیت تولید، توزیع و مصرف در قرآن کریم و داتش اقتصاد پرداخته است و نقش آموزه های اخلاقی را در حوزه تولید، توزیع و مصرف و تبیین کارکردهای اقتصادی آن ارزش ها را آشکار می سازد.

کلید واژه ها: اخلاق، اقتصاد، اخلاق اقتصادی، تولید، توزیع، مصرف، کارکردهای اقتصادی.