استادراهنما:حجت الاسلام والمسلمین حسن معلمي

استادمشاور: حجت الاسلام والمسلمین محمدتقي يوسفي

محقق: وحیده محمدی فرع(۲۲/۹/۹۴)

چکیده

 ادب معاشرت اجتماعی  موضوعی است که در علوم فقهی و عرفانی و اخلاقی و ....  قابل بررسی است که در این نوشتار با رویکرد تربیتی از نگاه امام معصوم به آن پرداخته می شود . این تحقیق با هدف  بنیادین به صورت توصیفی و تحلیلی و گرد آوری اطلاعات اسناد و مدارکی می باشد که به شیوه ی متنی و کتاب خانه ای با محوریت دعاهای صحیفه سجادیه جمع آوری شده  است. آداب معاشرت اجتماعی از دیدگاه امام معصوم ابزاری فرهنگی با زیر بنای توحیدالهی است . ظرف تکاملی آداب اجتماعی در سایه ی ملازمت  با اهل تقوا و ترک مجامعه بی تقوایانی مانند اهل بدعت و .... و اوج آن با تکیه نمودن به فرهنگ ولی خدا به عنوان محور عزت و کرامت ، برای طی کردن مسیر صحیح بندگی خدا در زندگی اجتماعی است  طوری که برای رشد عواطف ایثارگرانه ورفتارهای مدبرانه در میان  آحاد جامعه خود را از هر فرهنگ غیر توحیدی بی نیاز می بیند و تمامی موانع برای عبوراز زندگی حیوانی جهت رسیدن به قرب الهی مطابق با موازین الهی برطرف می گردد. علاوه بر آن  امام علی ابن الحسین (علیه السلام) مودبانه رفتار کردن در برابر خوبی هاو و زشتی های ارتباطی درجامعه دینی را در مدیریت نفس از طریق رعایت آداب رفتاری و گفتاری مطابق با فرهنگ توحیدی ولایتمدارانه آموزش می دهند . و رشد اجتماعی را در اجرای فرهنگ صحیح احسان به خانواده و ترویج آن بین دوستان وخیر خواهی وانصاف با دشمنان درجهت جلب رضایت خداوند متعال تعریف می کنند.  با نگاهی عمیق به این آداب که از نهاد خانوداه شروع می گردد و بعد در محیط دوستان و مقابله با دشمنان وارد می گردد ،به نقش مقدمی آداب گفتاری برای تکمیل رسالت آداب رفتاری ارتباط تلازمی این آداب با یکدیگردر اصلاح روابط اجتماعی با  اقشار جامعه فراهم می سازد .  

 کلید واژه ها: فرهنگ معاشرت ، ادب ، معاشرت دینی ، امام سجاد ، صحیفه سجادیه.