پیکی از موضوعاتی که موردتوجه قرآن است، مسئله [خود] می‌باشد. انسانی که متشکل از دو بُعد است یک بُعد آن دارای ارزش فوق العاده‌ایست که در بردارنده فطریات می‌باشد و این بُعد است که می‌تواند جانشین خدا، روی زمین باشد و انسان نتواند حقیقت وجودی خود را بشناسد دچار خودفراموشی شده و جز حیرانیت چیزی برای او باقی نمی‌ماند.
مسئله خودشناسی از جهات گوناگون مورد پژوهش قرار گرفته و اندیشمندان و روانشناسان زیادی در این خصوص مطالعاتی داشته و کتبی در این زمینه نیز نگاشته‌اند. آنچه در موضوع خودشناسی در این تحقیق مطرح است، بررسی روابط انسان با خدای جهانیان، دیگران، جهان و خود است.
اگر انسان در شناخت وظایف و روابط خود تلاش کند و آنچه که برای او مقرّر شده را به خوبی انجام دهد در پی آن می‌تواند جایگاه حقیقی خویش را شناخته و در مسیر صحیح هدایت و کمال قرار گیرد و سرانجام به قرب الهی نائل شود. امّا کوتاهی در این زمینه و عدم شناخت وظایف و روابط، آثار و پیامدی به دنبال خواهد داشت که می‌توان مهم‌ترین آن را خودفراموشی دانست. دوری از یاد و ذکر خدا و فراموشی معاد و آخرت باعث می‌شود انسان فرق در لذائذ و زیور و زینت دنیایی شود و به دنبال هوس‌ها و خواهش‌های نفسانی رفته و عاقبت در برابرشیطان نیز سر تسلیم فرود می‌آورد. در این هنگام سخنان اهل ایمان و پیامبران در آنان اثری نداشته و در ضلالت و گمراهی پیش می‌روند تا جایی که خدا هم در روز واپسین آنها را فراموش کرده و هیچ فریادرسی برایشان نخواهد بود.

جهت مطالعه و دریافت فایل PDF مقاله، بر روی لینک ذیل کلیک نمایید.