عبد مَناف بْن عَبْدُالْمُطلب بن هاشم معروف به ابوطالب، پدر امام علی(ع)، عموی پیامبر اسلام و از بزرگان مکه و طایفه بنی‌هاشم است. وی ۳۵ سال پیش از ولادت پیامبر اسلام(ص) به دنیا آمد. پدرش عبدالمطلب، جدّ پیامبر(ص) است که به گفته برخی تاریخ‌نگاران، همه قبایل عرب او را به بزرگی و تبلیغ آیین توحیدی ابراهیم(ع) می‌شناختند. مادرش فاطمه دختر عمرو بن عائذ مخزومی است.
او دو منصب رفادت (مهمانداری حاجیان) و سقایت (آب‌رسانی به حاجیان) را در مکه بر عهده داشت. وی بازرگان بود و عطر و گندم خرید و فروش می‌کرد.
ابوطالب از همسر خود فاطمه بنت اسد، چهار پسر داشت که به ترتیب سن عبارتند از: طالب، عقیل، جعفر و علی(ع). در منابع ام هانی (فاخِته) و جُمانَه نیز به عنوان دختران وی نام برده شده‌اند.
ابوطالب پس از وفات پدرش عبدالمطلب، به سفارش وی، کفالت محمد(ص)، برادرزاده هشت‌‌ساله‌اش را بر عهده گرفت و در ماجرای رسالت پیامبر(ص) به شدت از او حمایت کرد.
ایمان ابوطالب به اسلام از موارد مورد بحث بین شیعه و برخی از اهل سنت بوده است. استدلال‌های تاریخی و روایی بسیاری مبنی بر مسلمان‌بودن و ایمان او به پیامبر اسلام وجود دارد. اشعار و قصایدی به ابوطالب منسوب بوده که در دیوان او جمع‌آوری شده است.
(نمونه‌ای از اشعار ابوطالب
أَلَمْ تَعْلَمُوا أَنَّا وَجَدْنَا مُحَمَّدًا
نَبِیا کمُوسَی خُطَّ فِی أَوَّلِ الْکتُبِ
وَأَنَّ عَلَیهِ فِی الْعِبَادِ مَحَبَّةً
وَلَا خَیرَ مِمَّنْ خَصَّهُ اللَّهُ بِالْحُبِّ
آیا نمی‌دانید که ما او (محمد) را مانند موسی پیامبر یافته‌ایم و نام و نشان او در کتاب‌های آسمانی قید گردیده است، و بندگان خدا محبت مخصوصی به وی دارند، و نباید درباره کسی که خدا محبت او را در دل‌هایی به ودیعت گذارده ستم کرد.
ابن هشام، السیرة النبویة، دارالمعرفه، ج۱، ص۳۵۲.)
جناب ابوطالب در ۲۶ رجب سال دهم بعثت در سن ۸۶ و یا ۹۰ سالگی( بنابر اختلاف تاریخی) درگذشت و در قبرستان حجون به خاک سپرده شد.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم، سال وفات ابوطالب و خدیجه(س) را «عامُ الحُزْن» (به معنای سال اندوه) نامیدند.
منبع: http://fa.wikishia.net
• ایمان ابو طالب
برخی علمای عامه عقیده دارند ابوطالب مشرک از دنیا رفته است، و حدیثی نقل می کنند که هنگام جان دادن او هر چه پیغمبر از وی خواست که به یگانگی خدا و نبوت پیغمبر گواهی دهد، زبانش نمی گشت، در حالیکه ...
• گفتار ابن ابی الحدید راجع به ابوطالب و همسرش فاطمه بنت اسد
ابن ابی الحدید می گوید: ابوطالب بود که در ایام خردسالی پیغمبر کفالت و سرپرستی آن حضرت را به عهده گرفت و پس از آن که پیغمبر از جانب خداوند مبعوث گردید به دفاع و حمایت از وی برخاست و شر مشرکین را از او دور ساخت، و ...
• کتاب" حضرت ابوطالب علیه السلام پدر ولایت"
عناوین اصلی کتاب شامل: مدافع راستين رسالت وامامت؛ فضائل؛ معرفي اجمالي؛ توسل به حضرت ابوطالب عليه السلام؛ اشعار؛ وفات؛ كتابنامه حضرت ابوطالب عليه السلام؛ معرفي اجمالي؛ توسل به حضرت ابوطالب عليه السلام ...