انیمیشن سینمایی «فهرست مقدس» که داستانی کاملا ضدصهیونیستی دارد و قصه آن روایتی از داستان اصحاب اخدود است به وضوح کنایه به ماجرای هولوکاست داشته و نخستین قتل عام بزرگ تاریخ بشر را که به دست یهودیان رقم خورد را به تصویر می کشد، تازه ترین محصول مرکز اوج کودک و نوجوان، به کارگردانی و تهیه کنندگی محمدهمدانی است که به عنوان بهترین فیلم بلند انیمیشن جشنواره فیلم فجر انتخاب و برنده جایزه ویژه هیئت داوران برای دست‌آورد تکنیکی درخشان در جشنواره فیلم کودکان و نوجوانان اصفهان، گردید.
عوامل سازنده انیمیشن
عوامل این انیمیشن سینمایی عبارتند از تهیه کننده و کارگردان: محمدامین همدانی، نویسنده: هومان فاضل، مدیر تولید: مصطفی شاهمردانی، دستیاران تولید: وحید چالاک و حسین صفارزادگان، مدیر دوبلاژ: مریم شیرزاد، موسیقی: بهزاد عبدی، تدوین: محمدامین همدانی.
اکران
«فهرست مقدس» بعد از دو سال حضور موفق در جشنواره های خارجی، از ۱۵ آذرماه ( ۱۷ ربیع الاول) مصادف با میلاد پیامبر اکرم (ص) ولادت حضرت امام جعفر صادق (ع)، در سینماهای کشور اکران خود را آغاز کرده است.
کسب رتبه
«فهرست مقدس» که ابتدا «بازگشت» نام داشت یکی از ۴ انیمیشنی بود که در سی و دومین جشنواره ملی فیلم فجر در سال ۹۴ عصر جدید انیمیشن سازی ایران را رقم زد و هر چند در آن سال با حداقل واکنش از سوی برگزارکنندگان و مسئولان سازمان سینمایی مواجه شد و در زمان نمایش، داوری و تقسیم جوایز مورد اقبال برگزار کنندگان قرار نگرفت ولی در همان بیابان بی توجهی، دیپلم افتخار بهترین پویانمایی جشنواره به «فهرست مقدس» رسید.
این انیمیشن سینمایی تاکنون موفق شده رتبه نخست را در جشنواره های بین المللی مانند جشنواره نیویورک، فیلم مادرید، هالیوود اینترنشنال مووینگ پیکچرز (کالیفرنیا)، جیپور هندوستان، ۱۲ ماه رومانی و رتبه سوم را در جشنوار ۱۲ ماه فیلم لندن کسب نماید.
هزینه ساخت
سازندگانش می‌گویند این انیمیشن یک میلیارد تومان هزینه دربر داشته است و این در شرایطی است که بودجه تولید آثار هالیوودی به‌طور متوسط بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ میلیون دلار است. این هزینه چیزی حدود یک‌چهارصدم نمونه‌های هالیوودی آن است.
قابلیت انتقال مفاهیم در عرصه بین الملل
به گفته کارگردان در فیلم کدهایی وجود دارد که برای یک مخاطب بین‌المللی تیزبین قابل لمس است.مدیوم لازم برای داشتن مخاطب بین المللی بر روی دو ریل شکل گرفته است؛ اول ریل واقعه تاریخی است و دوم ریل دراماتیزه داستان که در نهایت این دو ریل در انتهای داستان به هم می‌‌رسند. در حقیقت در انتهای داستان این کدها رمزگشایی می‌شود و حقیقت موضوع برای مخاطب مشخص می‌شود.
نمادگرایی در این انیمیشن
محمدامین همدانی درباره نمادگرایی در این انیمیشن گفته است: کاراکترها شبیه به حیوانات طراحی شده‌اند؛ چرا که هر کدام از آنها صفات باطنی دارند که نمایشگر صفات آن کاراکترها نیز است. دلیل این که از این تکنیک استفاده کردیم این بود که فیلمنامه سنگین بود و البته مخاطبان ما الزاماً خردسالان نیستند. طبق بررسی‌هایی که انجام دادیم رنج مخاطبان ما ۱۲ سال به بالا و در حقیقت نوجوانان هستند. در این رده مخاطب انیمیشن کم است و از طرف دیگر مخاطب نوجوان به سمت قهرمان‌پروری می‌رود و می‌بینید که خیلی از قهرمان‌ها در سینمای دنیا نوجوان هستند. در حقیقت از تکنیکی به عنوان اقرار مبتنی بر واقعیت استفاده کردیم که علاوه بر این که بزرگسالان از آن لذت می‌برند هیچ قوانین فیزیکی نیز نقض نشده است. علاوه بر اینها نمادهای دیگری نیز در فیلم وجود دارد که از جمله آن می‌توان به برج آزادی آمریکا و کاخ سفید اشاره کرد. این نمادها استبداد حاکم شهر را مطرح می‌کند.
عنوان این انیمیشن
کارگردان اثر درباره نام این انیمیشن می گوید: مردم برای دینشان کشته می‌شوند و نه برای فهرست مقدسی که در پایان قهرمان آن را با خود می‌آورد. البته این اسم سرنخی برای قسمت دوم این انیمیشن است. در تاریخ می‌خوانیم که پادشاه حبشه انتقام اینها را می‌گیرد.
داستان انیمیشن
«فهرست مقدس» داستانی کاملا ضدصهیونیستی دارد و قصه آن که روایتی از داستان اصحاب اخدود است به وضوح کنایه به ماجرای هولوکاست دارد و می خواهد نخستین قتل عام بزرگ تاریخ بشر را که به دست یهودیان رقم خورد به تصویر بکشد. داستان در رابطه با قصه ای قرآنی درباره" اصحاب اخدود" است که سرگذشت آن ها در آیات ۱ الی ۸ سوره بروج بیان شده است. اصحاب اخدود در زمانی حدود یک قرن پیش از ظهور اسلام، در شهر نجران، جایی در حوالی مرز عربستان و یمن زندگی می کرده اند و به دعوت پیامبری با نام" فیمون" به دین مسیحیت روی می آوردند اما پس از از آن که با تهدید پادشاه یهودی آن منطقه با نام" ذونواس" حاضر به روی گردانی از دین خود نمی شوند، توسط وی در آتشی هولناک در دره اخدود سوزانده می شوند.
فهرست مقدس فیلمی قهرمان محور در ساختار کلاسیک است که با قهرمانش«هاران» روایت می شود. شخصیت های این انیمیشن که موجوداتی میان انسان و حیوان هستند با شخصیت پردازی و کاراکترهایی بسیار گیرا و ملموس بیان کننده داستانی تاریخی هستند که سندیت آن به آیاتی از قرآن در سوره عروج باز می گردد. فیلم داستان اولین آدم سوزی تاریخ را روایت می کند که به دست ربیان یهودی صورت گرفته و سران این قوم، نصرانی هایی را که به نام نوکیشان دست از دین آبا و اجدادیشان کشیده اند و به آیین نصرانی درآمده اند در دره ای موسوم به اخدود به آتش کشیده اند.
از لحاظ دستاورد های فنی و همچنین هنری در سینمای انیمیشن، فهرست مقدس را باید بهترین عملکرد جوانان و متخصصان انیمیشن کشور دانست که به حق می تواند در مقابل انیمیشن های با کیفیت شرکت های دریم ورکز و دیزنی و پیکساز قد علم کند.
گزیده ی بخشی از داستان
داستان با محوریت هاران ماجرای دزد گردنه بگیری را روایت می کند که توسط سران ربیان اجیر می شود تا به شهر نجران آمده و فردی به نام «فیمون» را که آیین نوکیش نصرانی را تبلیغ و معرفی می کند بکشد.
فیمون که پیام آور آزادی و صلح و برابری است همچنین به مردم نجران که در ظلم و ستم ستمگران نجران زندگی می کنند نوید ظهور فرستاده ای را می دهد که مردم جهان را از زیر بار ظلم و ستم رهایی می بخشد. سخنان زیبا و اندیشه های آزادی بخش فیمون مردم زیادی را به طرفش می کشد که یکی از بزرگان نجران به نام «بارناباس» نیز در میان آن هاست. بارناباس که نفوذ بالایی هم در نجران دارد به فیمون پناه داده و خواستار حفاظت از او می شود. دختر بارناباس به نام «رفعه» نیز از پیروان فیمون و کیش نو ظهور اوست که دل در گرو آرمان های او دارد.
در این میان هاران با سکه های طلایی که از ربی اعظم می گیرد تطمیع شده و برای عملی کردن نقشه قتل فیمون به او نزدیک می شود. با اتفاقی، هاران با رفعه آشنا شده و به او علاقه مند می شود. علاقه ای دو طرفه که موجب نزدیکی بیشتر رفعه و هاران می شود و پای او را به سرای بزرگ بارناباس باز می کند. جایی که فیمون در آنجا پناه گرفته و در حال نوشتن کتابی ارزشمند است که ارزش آن در پایان فیلم مشخص می شود.
هاران که فردی باهوش، قدرتمند و آماده است از سوی بارناباس و رفعه برای حفاظت از جان فیمون انتخاب می شود و به رفعه قول می دهد که از فیمون محافطت کند.
اما خبر آمدن زنواس، حاکم قدرتمندی که حاکم طماع و پر خور نجران که در کاراکتر خوک تجسم یافته زیر سلطه اوست همه چیز را بر هم می زند.
هاران که دلدادگی اش به رفعه او را اسیر و از طرفی به آرمان های او نزدیک کرده است مامور می شود تا با طلوع خورشید، فیمون را از بالای کوهی به پایین پرت کند. جایی که فیمون خود بر بلندای کوه ایستاده و منتظر مرگ است و آن را بهای آزادی مردم شهر نجران و همچنین هاران می داند.
درباره کارگردان
محمد امین همدانی
محمد امین همدانی متولد١٣۶۶ است و بیش از ١۵سال سابقه کار در فضای انیمیشن دارد. او که در مقطع کارشناسی و در رشته فرهنگ و ارتباطات در دانشگاه امام‌صادق(ع) تحصیل کرده‌است، از سال٨٧ تا٩٠ مدیر‌عامل و موسس موسسه هفت‌سنگ ماهان‌رسانه بوده‌است و پس از آن نیز تاکنون، مدیر‌عامل و موسس خانه پویانمایی انقلاب اسلامی است. در کارنامه هنری همدانی تهیه‌کنندگی و کارگردانی انیمیشن‌های سینمایی و سریالی فراوانی ازجمله «بازگشت»، «در بوشهر»، «دره زنجفیل»، «همسایه‌ها»، «سربازان بین‌الملل (آتو)»، «درنگ»، «نوروز آن سال‌ها»، «تاریخ جنگ»، «چاخان‌تی‌وی»، «دربست» و «عموسام» به چشم می‌خورد و جوایز متعددی را از جشنواره‌های بسیج، مقاومت، عمار، خلیج فارس و... کسب کرده‌است.
منابع: